Ken je dat paniekerige gevoel wanneer de deadline nadert, maar het briljante idee gewoon niet wil komen?
Deel uitmaken van een creatief bureau betekent dat er van je wordt verwacht iets onverwachts, nieuws, creatiefs of anderszins origineels te leveren, niet wanneer de inspiratie toeslaat, maar wanneer de deadline dat eist.
Hier zijn een paar praktische trucs om creatieve droogtes te voorkomen en te overwinnen.
1. Geen leeg blad, geen leeg-bladsyndroom
Het leeg-bladsyndroom, ook wel bekend als schrijversblok, is de veelvoorkomende sensatie dat je niet weet hoe je de eerste zin moet beginnen terwijl een leeg blad naar je staart.
Dit is een gemakkelijke valkuil om te vermijden: zorg ervoor dat de pagina niet leeg is. Letterlijk. Gebruik je vorige opdracht als sjabloon en begin met aanpassen, verwijderen en vervangen. De kans is groot dat de rest dan vanzelf begint te stromen.
Als dit je eerste opdracht van dit type is, kun je ook je sjabloon ergens anders vandaan halen, bijvoorbeeld documentatie die verband houdt met de taak.
Deze truc is niet alleen voor schrijvers: wanneer het aanvatten van het creatieve proces ontmoedigend lijkt, probeer dan eerst aan de opzet te werken, leg de basis en regel de praktische zaken die je toch moet doen. Ondertussen begint je geest onbewust na te denken over je eigenlijke taak zonder dat je het merkt.
2. Maak het zichtbaar
Het creëren van een visuele representatie zal je helpen ideeën op te roepen, en de enige magie die hier in het spel is, is die van je eigen brein.
Begin met het tekenen van je concept, het illustreren van je slogan of het schetsen van je videostoryboard, en de rest zal volgen. Dat komt doordat je verschillende gebieden van je hersenen stimuleert, waardoor een mentaal proces op gang komt dat zichzelf voedt – en anderen, natuurlijk. (Grafische facilitering is bijvoorbeeld een geweldige tool om teams te helpen ideeën te genereren door een illustrator deze visueel te laten weergeven tijdens een creatieve sessie.)
3. Als het niet uit de lucht komt vallen, probeer dan te graven
We denken graag dat creatieve ideeën zomaar in ons opkomen zonder reden. Maar in de meeste gevallen zijn ze het resultaat van een proces waarbij we een vraag vanuit verschillende invalshoeken bekijken totdat we iets nieuws zien.
In de praktijk is onderzoek doen naar het betreffende onderwerp een goede manier om dat denkproces op gang te brengen, zelfs als je denkt dat je het van buiten kent. Beginnen met het bekijken van wat andere mensen doen in een vergelijkbaar vakgebied kan aanvoelen als valsspelen, maar dat betekent niet dat je hun werk zult kopiëren: het bekijken van bestaande benaderingen kan je juist in een compleet andere richting leiden, simpelweg door je te helpen de juiste verbanden te leggen.
4. Omarm uw beperkingen: ze verbeteren uw focus
Een deadline beperkt wat je kunt doen – en dat is een goede zaak. Wetenschappelijk onderzoek benadrukt dat te veel keuze leidt tot cognitieve overbelasting, en wanneer je werkt aan een creatieve opdracht, is dat een daadwerkelijk risico. Wanneer je vrij bent om te doen wat je maar wilt, kan het moeilijk zijn om te kiezen voor één idee, concept of benadering, al was het maar omdat je eigen verwachtingen in deze setting misschien onrealistisch hoog zijn.
Die deadline is waarschijnlijk niet de enige beperking waarmee je te maken hebt: klantbriefings en budgetten, bestaande richtlijnen of specifieke vaardigheden en middelen die jij of je team mogelijk missen, maken deel uit van de dagelijkse uitdagingen van de meeste creatieven.
Onthoud: beperkingen zoals rijm en metrum zijn hulpmiddelen om de creativiteit van dichters te ontketenen, in plaats van te beperken. Sterker nog, men zou kunnen betogen dat creativiteit altijd het resultaat is van het overwinnen van beperkingen.
Door de geschiedenis heen hebben kunstenaars geprobeerd hun eigen en elkaars creativiteit te stimuleren door kunstmatige beperkingen op te leggen als een vorm van artistieke uitdaging: neem bijvoorbeeld de Franse schrijver Georges Perec, die een hele roman schreef zonder de letter ‘E’!
Je kunt je geest trainen om creatief obstakels te overwinnen. Daag jezelf of je team uit met oefeningen zoals deze:
- Wat als je deze tekening opnieuw zou moeten maken zonder enige mensen erop?
- Wat als jouw bedrijf een gerecht zou zijn? Wat zou het zijn?
- Wat als je geen van de meest gangbare woorden zou kunnen gebruiken om over dit onderwerp te praten?
Bij Cartoonbase gebruiken we beperkingen als een techniek bij het organiseren van creatieve brainstormsessies.
5. Collectieve intelligentie – van binnenuit…
Als dat verwarrend klinkt, komt dat doordat het menselijk brein op onverwachte manieren werkt.
Heb je ooit een collega ingeschakeld om je te helpen bij het oplossen van een IT-probleem, alleen om te ontdekken dat terwijl je je probleem aan hen uitlegde, je zelf de oplossing vond voordat ze zelfs wisten waar je het over had?
Je hebt in feite de oplossing gevonden door het probleem aan jezelf uit te leggen.
Met creatieve taken kun je hetzelfde doen. Als je steeds weer vastloopt in dezelfde mentale lus, praat er dan met iemand over. Je hebt niet per se hun expertise of nieuwe ideeën nodig – je hebt misschien genoeg daarvan voor jezelf zodra je het probleem goed hebt gearticuleerd.
6. Maak je geest leeg
Als niets anders werkt, is er eindelijk wat bewezen, grootmoederlijk advies: een korte pauze weg van je scherm kan wonderen verrichten. Ga even naar buiten, maak een kopje koffie voor jezelf of sta op je hoofd. Kom dan terug en dingen zullen als bij toverslag op hun plek vallen.
Meestal wel.
Illustraties door Etienne
